Fahamilah....(1)

Adalah sesuatu yang menakjubkan bahawa tiada manusia, walaupun yang tidak siuman, terlalu dungu dan bodoh sehingga mereka tidak dapat menggabungkan kata dengan satu cara tertentu untuk menyampaikan pemikiran mereka. Sebaliknya, tiada haiwan yang lain, walaupun sempurna dan berada dalam keadaan yang sebaik mungkin yang boleh melakukan perkara yang sama. Dan ini bukanlah kerana mereka kekurangan organ, kerana kita melihat burung murai dan burung kakak tua boleh menyebut kata-kata dengan sempurna sama seperti yang boleh kita lakukan, dan sekalipun begitu tidak dapat bertutur seperti yang kita lakukan, yakni, dalam menunjukkan bahawa mereka berfikir tentang apa yang hendak mereka katakan. Pada satu pihak yang lain, walaupun orang yang lahir pekak dan bisu, dan ada kekurangan organ yang digunakan oleh orang-orang lain utk bertutur, dan sekurang-kurangnya sama kekurangannya dengan haiwan dalam hal ini, biasanya mencipta tanda-tanda tertentu bagi diri mereka sendiri yang digunakan untuk difahami oleh orang-orang di sekeliling mereka. Lagipun kita melihat perbezaaan dalam kalangan haiwan dari spesies yang sama, sama seperti dalam kalangan manusia dan bahawa sesetengahnya lebih mudah untuk dilatih daripada yang lain. Oleh itu, tidak meyakinkan bahawa seekor monyet / seekor burung kakak tua yang merupakan satu daripada spesiesnya yang terbaik tidak sepatutnya sama dalam hal ini dengan seorang kanak-kanak yang paling bodoh sekalipun, atau sekurang-kurangnya seorang kanak-kanak yang cacat minda, kalau jiwa mereka tidak seluruhnya berbeza sifatnya daripada kita.

- Rene Descartes -
Discourse on Method ( 1637 )
( 1956, hlmn 37 )

(Disunting semula olah PISMP BM)

Terima Kasih